Malign melanom

bencede

New member
Malign Melanom

Derimize rengini veren boyalar deri ortasındaki özel hücreler tarafınca üretilir. Bu hücrelere melanosit ismi verilir. Melanosit hücreleri deriyi koruyan melanin ismi verilen bir boya salgılarlar. Uzun mühlet güneş nazarann bölgelerin esmerleşmesi melanositlerin melanin salgılaması ile olur.

Nevüs


Melanosit hücreleri çabucak herkeste zararsız deri tümörleri oluştururlar. Bunlar kahverengı renkte deri ile tıpkı hizada yahut kabarık olabilirler. Halk içinde bunlara ben yahut et-beni ismi verilir. Olağanda nevüsler doğumdan daha sonra çeşitli vakit içinderda ortaya çıkar ve sayıları bireyden bireye değişen ölçülerde artar. Fakat doğuştan olan nevüsler de mevcuttur ve bunlara konjenital nevüs ismi verilir. Büyüklükleri değişiktir. Ender olarak fazlaca geniş alanları kaplayacak boyutlarda olabilirler.

Melanoma

Vücudumuzdaki epey sayıdaki melanositler kimi şartlarda ve birçok vakit da sebebi bilinmeden nevüs’e benzeyen fakat fazlaca tehlikeli olan deri tümörleri oluşturabilirler. Bunlara melanoma yahut malign melanom ismi verilir.

yol açar?

Melanoma deride daha evvel mevcut olan kansere eğilimli bir oluşumdan gelişebildiği üzere büsbütün sağlıklı deride bizatihi de oluşabilir. Melanoma’nın oluş sebebi birfazlaca kanserde olduğu üzere tam olarak bilinmez. Fakat birtakım etkenlerin melanoma’yı tetiklediği bilinmektedir. Bunlar:

Ultraviyole ışınları


Birfazlaca melanoma’nın gelişmesindeki sorumlu faktör ultraviyole ışınlarının tesiri altında kalmaktır. Hem ultraviyole A (UVA) birebir vakitte ultraviyole B (UVB) kanser yapan tesirlere sahiptir. Bu ışınlar ticari solaryumlarda da mevcuttur. Halk içinde güneş ışınlarının sağlıklı bünye yarattığı inancı yaygındır. Aslında bunun bilakis deri denilen organımıza en çok ziyan veren ve süratli yaşlandıran etken güneş ışınlarıdır.

Güneş Yanıkları


En riskli durumlar seyrek olarak güneş goren bölgelerde belirli aralıklarla yinelayan ani, şiddetli ve su toplaması ile bir arada güneş yanıklarının oluşmasıdır. Bu durum bilhassa deniz kenarında oturmayan şahıslarda yaz tatilleri sırasında sık olarak görülmektedir. Güneş kollayıcı yağların yaygın olmadığı geçmiş senelerda deniz tatillerinin birinci günlerinde önemli güneş yanıklarına ne kadar sık rastlandığını yaşı biraz ileri olanlar fazlaca yeterli hatırlarlar. Melanoma’ların birden fazla güneş goren bölgelerde oluşur. Lakin avuç için, ayak tabanı ve genital bölge üzere güneş görmeyen bölgelerde de melanoma çıkabilir.

daha sonradan melanoma’ya dönebilen deri lezyonları

Derideki nevüsler (benler) daha sonradan melanoma dönüşebilmektedir. Bunlar en önemli:

  • daha sonradan çıkan kolay nevüs (ben) ler.
  • Displastik nevüs (şüpheli ben)
  • Konjenital nevüs (doğuştan mevcut ben)
  • Hücresel mavi nevüs (mavi ben)
Ciddiyetine nazaran risk faktörleri

Yüksek risk oluşturan durumlar:


  • Ben (nevüs) lerde daha sonradan ani değişiklikler olması
  • Ailesel melanom öyküsü olanlarda displastik nevüslerin bulunması
  • Bir şahısta 2 mm yahut daha geniş çapı olan 50 den çok nevüsün bulunması
Orta derecede risk oluşturan durumlar

  • Aile fertlerinden birinde melanoma olması
  • Daha evvel melanoma tedavisi geçirme
  • Bölgesel displastik nevüslerin mevcudiyeti
  • Konjenital nevüs
hafifçe derecede risk oluşturan durumlar

  • Bağışıklığı baskılayan tedaviler (immünosüpresyon)
  • Güneş ışınlarına duyarlılık
  • Daha evvel su toplaması ile bir arada olan ani ve şiddetli güneş yanığı geçirme
  • Çillenme
Tanı konulması

Melanoma tanısı lakin kuşkulu bir nevüsten biyopsi alınması ve patolojide tetkik edilmesi ile temalır. Bir nevüsün kuşkulu olduğunu düşündüren kimi durumlar vardır. Bunlar:

  • Hızlı büyüme
  • Ani renk değiştirme
  • Kenarların sistemsiz görünüm alması
  • niçinsiz yere ülser yahut kanamanın ortaya çıkması
Biyopsi


Bir nevüsün tehlikeli olup olmadığına dermatoloji (deri hastalıkları) uzmanları karar verebilir. Lakin kesin teşhis kesinlikle kuşkulu lezyonun büsbütün çıkartılıp patolojik incelemeden geçirilmesi ile konulabilir. Bunun haricinde hiç bir laboratuvar tetkiki yahut görüntüleme (radyoloji MR, BT PET vs) usulü kesin teşhis kondurmaz ve yapılmaları gereksizdir. Fakat bu tetkikler teşhis konulmuş ve ilerlemiş hastaların takibinde yararlıdır. Biyopsi iki türlü alınır:

  1. Nevüs küçük ise tamamı alınır ve tetkike gönderilir. Çıkarılma sırasında kenarlarda 1-2 mm kadar sağlam deri bırakılmasına ve deri altı yağ dokusuna kadar inilmesinde fayda vardır. Biroldukca tümör için bu türlü çıkarma tam bir tedavi sağlar. Lakin sonuç kuşkulu gelirse ileri tedavi planlanır.
  2. Nevüs büyük ise en kuşkulu kısmından deri altına inecek kadar birkaç mm eninde tam katman bir dilim alınır ve analize gönderilir. Sonuca bakılırsa kesin cerrahi planlanır.
Tedavi

Deri melanoma’sının tedavisi muhakkak Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi uzmanları tarafınca yapılmalıdır. Bu tedavide hem tümör inançlı bir sağlam deri ile bir arada çıkartılır birebir vakitte sıçrayabileceği lenf düğümleri denetim edilir. Tümörü çıkartırken dikkat edilmesi gereken şey geriden tümör bırakmıyacak kadar geniş alınmasıdır. Bu geniş alınma bölgenin yapısının bozulmasına yol açabilir. Sadece Plastik ve Rekonstrüktif cerrahi uzmanları özel formları bu bozuk yapıyı bir daha yerine koyabilir. Manzara bozulmasın diye gerekenden daha küçük bölgenin çıkartılması hastanın hayatına mal olabilir. Erken devirde yakalandığında melanoma cerrahi çıkartılma ile büsbütün temizlenip yok edilebilen bir hastalıktır. Lakin ileri periyotlarda cerrahi tedaviye karşın hastalık yenidenlar ise yahut cerrahi yetersiz kalmış ise kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi üzere tedaviler için başka branşlar da devreye girer.

Önemli uyarılar

Deri lezyonlarının fazlaca değerli bir kısmı âlâ huyludur. Bunların kimileri lazer aygıtları, koter aygıtları ve kimyasal hususlar ile yakılarak yahut soğuk tatbiki ile dondurarak ortadan yok edilebilirler. Bu formüller ameliyathane gerektirmediği için masraflı değildir. Ayrıyeten daha az iz bıraktıkları üzere yanlış bir inanış mevcuttur. Lakin kıymetli bir dezavantajları vardır. Şayet bunlar kuşkulu lezyonlar ise gerçek teşhisin ne olduğunu ve yapılan tedavinin uygun olup olmadığını öncesinden anlamak mümkün değildir. Zira ortada analiz edilecek bir modül yoktur. Tecrübe karar vermekte değerlidir lakin kimi durumlarda en deneyimli göz bile küçük bir kanser yahut melanoma’yı fark edemeyebilir. Bunlar yetersiz yakıldıklarında yahut dondurulduklarında bir süre daha sonra daha geniş olarak yenidenlarlar. Bunun sebebi benlerle oynanması değil tedavinin yanlış yapılmasıdır. Yüzde yüz emin olmadıkça hiç bir deri lezyonu biyopsiye gönderilmeden tedavi edilmemelidir. Prof. Dr. Ege Özgentaş çıkarttığı her tümörü görünüşü ne kadar günahsız olursa olsun istisnasız olarak patolojik incelemeye gönderir.

Sonuç

Malign melanom (veya melanoma) erken yakalandığında tam olarak tedavi edilebilir. Erken teşhis için bedendeki benlerin belirli aralıklar ile deri hastalıkları (dermatoloji) uzmanları tarafınca denetim edilmeleri gereklidir. Kuşkulu durumlarda kesinlikle plastik ve rekonstrüktif cerrahi uzmanları tarafınca uygun cerrahi tedavi gerçekleştirilmelidir. Melanoma tedavisinde estetik korkular büsbütün bir tarafa bırakılmalı hayat kurtarma üzerinde yoğunlaşılmalıdır.
 
Üst